Në janarin e ftohtë të vitit 1968, nga një apartament modest në Elmhurst të New York, një burrë 65-vjeçar me emrin Harry Rondos shkroi një letër që nuk do të merrte kurrë përgjigje. Letra iu drejtua vetë Enver Hoxhës, me tonin e përunjur dhe shpresën e thjeshtë të një biri që donte të ndihmonte nënën e tij në fundin e jetës.
“Kam nënën plakë, lart nga 90 vjet,” shkruante Rondos, “dhe çdo letër që i dërgoj me çek më kthehet prapë.”
Në zarf, bashkë me letrën, kishte futur një çek prej 100 dollarësh për Sofinë — gruan që kishte mbetur e vetme në Himarë, në një Shqipëri të izoluar dhe të frikshme, ku lidhjet me botën e jashtme konsideroheshin mëkat.
Por shteti nuk pa as dashurinë e një djali, as mëshirën për një nënë në prag të vdekjes. Në dosjen zyrtare, “shokët e Ministrisë së Punëve të Brendshme” e përkufizonin kërkesën e tij si “të papranueshme”. Harry Rondos nuk mund të hynte në Shqipëri — kishte tre vëllezër të arratisur, dhe një prej tyre ishte quajtur “diversant”. Për këtë arsye, nëna e tij ishte internuar dhe çdo dollar që i dërgohej, kthehej pas.
Në fund të dokumentit burokratik, një fjali e ftohtë vulos fatin e lutjes së tij:
“Mendoj që ç’ka që dërgon, t’i kthehet të interesuarit me anë të Bankës së Shtetit dhe të mos i jepet përgjigje.”
Sot, ajo letër mbetet si një dëshmi e vogël, por therëse, e asaj kohe kur një djalë i mërguar kërkonte mëshirë nga një sistem që s’njihte dot as dashurinë, as mëshirën.
Dhe ndoshta, diku në Himarë, në një shtëpi që s’është më, nëna Sofia ka pritur deri në fund që postieri t’i sillte lajme nga Amerika.
Por letra bashkë me djalin s’erdhi kurrë.
